Vaste prik gedurende mijn werkzaamheden op Arubaanse scholen was de jaarlijkse bijeenkomst van Priepeb. Alle leerkrachten verzamelen zich in een (duur) hotel en daar wordt dan gesproken over onderwijsvernieuwing.
Allemaal volstrekt nutteloos en verspilling van geld.
Tijdens één van de laatste Priepeb-dagen werd er tijdens de intro van de dag een stukje film vertoond van ‘Sjakie en de Chocoladefabriek’. Daarna volgde een (dure) spreker… een Amerikaan of Canadees (ik weet het niet meer) en vervolgens waren er workshops.
Ik kan me van die dag alleen het stukje film herinneren en oh ja… ook dat velen begonnen te gapen tijdens het geklets van de spreker. Verder staat me totaal niets bij.
“Gebruik je hersens”
Dat is de titel van een brochure die elke lagere school (ooit) ontving van het IPA. Er staan leuke interessante gegevens in over hersenwerking en dat is waarschijnlijk de reden waarom ik een van de weinigen ben die de brochure goed heeft bestudeerd. De manier van onderwijs geven op onze scholen botst namelijk nogal met de gegevens van de brochure.
Onder de kop ‘Wat we 24 uur later nog weten’ (laat de kop even goed tot u doordingen) wordt het effect van bepaalde activiteiten in percentages vermeld. Zo levert ‘Horen’ 5% op, ‘Lezen’ 10% en ‘Audiovisueel’ 20%.
Verder dan luisteren en lezen komen veel lessen niet, dus de waarde ervan is te verwaarlozen. En omdat het effect zo laag is, moet er natuurlijk eindeloos herhaald worden.
Dat ik me het stukje film van de Priepeb-dag nog kan herinneren, heeft misschien te maken met de hogere opbrengst van het gebruik van audiovisuele middelen.
Een andere manier van werken
Welke activiteiten leveren dan wel veel op?
Koploper is de werkwijze ‘Uitleggen/Toepassen’: 90% .
Laat ik het naar een klas vertalen. Een groep heeft een onderzoek gedaan over een bepaald onderwerp. Ze noteren de belangrijkste en meest interessante informatie en verwerken dit op verschillende manieren (bespreek en uitleg-gedeelte, audiovisueel, een stuk toneel, concreet materiaal e.d.). Tenslotte wordt het onderwerp aan de overige kinderen van de klas gepresenteerd.
Behalve dat er veel van de informatie blijft hangen, levert dit ook een bijdrage aan de ontwikkeling van schriftelijke en creatieve vaardigheden en is er natuurlijk het sociale element van een eigen rol binnen samenwerking.
‘Doen’ levert 75% op.
Een heel simpel voorbeeld om dit praktisch te maken is het verkeersexamen. In plaats van duizenden oude examens te oefenen kun je ook een parcours op de speelplaats aanbrengen en de kinderen allerlei verkeerssituaties voorschotelen. Het kost wat organisatie en inzet maar het levert veel op. Dus: Gewoon doen!
Proefwerken
Mijn favoriet uit de brochure:
‘80% van het geleerde verdwijnt met het proefwerk in de prullenbak’.
Oftewel kinderen leren (vaak uit het hoofd en niet gespeend van enig inzicht/begrip) voor het proefwerk, scoren een cijfer en daarna wordt een groot gedeelte van de stof zo snel mogelijk weer vergeten, ook al omdat er weer een nieuw proefwerk nadert.
Je zou je dan wel af moeten vragen wat de waarde van die proefwerken is en zeker ook wat de waarde van die cijfers is. Cijfers die op veel scholen de overgang bepalen, want helaas is het leerkrachten niet toegestaan om (gebaseerd op ervaring) te kijken naar de ontwikkeling van een kind en cijfers meer relatief te gebruiken.
Het is zelfs zo dat velen geen cijfer durven te geven voor andere activiteiten. Een cijfer voor een PowerPoint, een presentatie, een muurkrant, de samenwerking, een toneelstuk, een werkstuk, een spreekbeurt… dat is lastig. Daar kan ik geen rekenkundige formule op loslaten, dat is ‘gevaarlijk’, dat is mijn verantwoordelijkheid, er is geen handleiding die me vertelt hoe ik dat moet doen…
En dat terwijl de activiteit die beoordeeld moet worden naar mijn idee een veel grotere waarde heeft. De activiteit waarbij een kind enthousiast voor de klas staat en met bevlogenheid een onderwerp behandelt, waarbij hij allerlei materialen (en de hulp van medeleerlingen) gebruikt, heeft toch meer waarde dan een zeven voor de toets over ‘de vleermuis’?
Even kijken of het klopt. Denk over 24 uur even aan dit artikel en kijk wat u er nog over weet.
Niet vergeten hè!
