Lezen en schrijven

In 2022 heeft de bekende Arubaanse muzikante Bel Mari drie nieuwe muziekinstrumenten uitgevonden. Hoe heten de nieuwe muziekinstrumenten? Hoe zien ze er uit? Hoe werken ze ? en Wat voor geluid komt er uit?

Dit soort schrijfopdrachten schotelde ik kinderen van de hogere klassen van de basisschool altijd voor. De kinderen krijgen met situaties te maken die zich afspelen in de toekomst. Ze moeten er op inhaken en er met veel fantasie en gebruik van tekeningen op reageren. Overigens niet één opdracht maar tien van dit soort opdrachten. Ik kan u vertellen dat de kinderen hier zeer enthousiast mee aan de slag gaan. Het spreekt ze namelijk veel meer aan dan ‘wat heb je gedaan in de vakantie?’.

Ooit heb ik een kind gehad dat de muziek top tien van 2037 moest bedenken en de liedjes ook nog wist te zingen.’

Fantasie is erg belangrijk voor een leven. De aanwezigheid ervan kan zich op velerlei manieren uiten (kunst, muziek, creatief denken, bedenk zelf maar…!). Je moet de ontwikkeling ervan voeden door het aan te spreken en dat is een ernstige tekortkoming binnen het onderwijs (en dus in de maatschappij).

Waarde

Ook het vertellen van verhalen en het lezen van boeken dragen sterk aan bij aan de ontwikkeling van fantasie. Er is geen leescultuur op Aruba, hoor ik vaak. Er zijn weinig kinderen die graag lezen. Hierbij speelt de situatie rond Papiamento/Nederlands een invloedrijke rol. Er zijn niet veel boeken geschreven in het Papiamento (zeker niet voor bepaalde leeftijdsgroepen) en omdat Nederlands pas later op scholen echt als taal wordt gebruikt, zijn de boeken te moeilijk of wordt er (te) lang over het lezen van een boek gedaan. De verhalen die gelezen worden zijn de boeken die door middelbare scholen verplicht worden en dat vergroot de leesbeleving niet. Het werkt eerder averechts, want ik heb nog nooit een student horen zeggen dat hij ‘het een goed boek vond’. Op lagere scholen is er hier en daar ‘de boekbespreking’. Op zich prima, maar controleer dan wel of het boek daadwerkelijk gelezen is en maak er niet een (saaie) standaardpresentatie van. Onderwijs de kinderen in creatieve mogelijkheden.

‘Kinderen uit verschillende klassen met hetzelfde leesniveau verzamelden zich. Ik startte elke les door te vertellen over het (meestal spannende, dan wel fantasievolle) verhaal dat ikzelf op dat moment aan het lezen was. De kinderen waren vol aandacht, want spanning en fantasie spreekt ze zeker aan. Ze kwamen echter nooit te weten hoe het verhaal afliep, want een week later was ik alweer met een ander boek bezig (ik lees vrij veel).’

Dat het lezen van boeken ook een prima effect heeft op zinsbouw en spelling hoeft denk ik geen betoog.

‘Als je per dag een kwartier leest, lees je een miljoen woorden per jaar en wordt de woordenschat met duizend woorden uitgebreid. Dat is evenveel als een kind gemiddeld in een jaar op school bijleert.’

Lezen en schrijven. Door zelf verhalen te schrijven ben je ook geïnteresseerd om te kijken hoe anderen verhalen schrijven (boeken). Door bijzondere verhalen te lezen in boeken, kun je geïnspireerd raken om ‘zelf eens iets op papier te zetten’ en wordt schrijven gemakkelijker. Ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een stap om lezen te bevorderen is door het stelonderwijs weer nieuw leven in te blazen. Verhalen schrijven en voorlezen of laten spelen, de fantasie aanspreken, gezamenlijk voorvallen en gebeurtenissen van een schoolkamp uitwerken en omvormen tot een memorabele kampkrant. Een schoolkrant samenstellen waar kinderen een schriftelijke bijdrage aan kunnen leveren. Mogelijkheden genoeg.

BOVO-FLITSEN:

Forumlezen…intro:

Thuis heeft juf … (vul maar in) een lieve zwarte kat. Natuurlijk is de kat vooral ’s nachts veel buiten en dan gaat hij – net als alle andere katten – op jacht. Op een avond sprong hij opeens achter een boom tevoorschijn en dook hij op een leguaan. Hij kreeg de staart van de leguaan te pakken en…… KNAAAAPPPPP. De staart KNAPTE en de leguaan rende de bosjes in. Je zult denken…wat zielig (voor de leguaan)..maar dat valt wel mee. De staart groeit namelijk gewoon weer aan. Een leguaan is een soort hagedis en alle hagedissen behoren tot de reptielen.

De verschillende diersoorten komen via forumlezen aan de orde. Maak er een spannend en leuk spel van en zorg ervoor dat de klas gedurende de forumleesweken verandert in een aansprekende dierenklas.

Leescircuit

Zeer goed als dag starter. De kinderen komen binnen en zijn het eerste half uur van de dag aan het lezen. Het leescircuit bevat veel variatie… informatieve boeken met zelfgemaakte vragen en/of aanwezige vragen (mini-informatie, informatie junior, info), stripboeken (met vragen die voor elk boek te gebruiken zijn), multiplechoice teksten, verhalen…

Boekpresentatie

Het meisje dat het gelezen boek gaat presenteren zit voor de klas:

‘ Hallo jongens en meisjes. Ik ben Anne Frank. Ik ben helaas overleden, maar toch ben ik wereldberoemd. Ik werd geboren in 1928  en leefde net zoals vele andere kinderen. Ik ging naar school, speelde buiten met andere kinderen en had een lieve vader en moeder. Elke zaterdag gingen we naar de Synagoge. Dat is een soort kerk voor Joodse mensen. In 1940 veranderde mijn leven…’